Yağ tutucu, atık suların içerisindeki yağları tutan ve ayıran bir cihazdır. Yağ tutucu kullanılmadığında, atık su boruları tıkanmaktadır. Bu sebeple birçok tesiste yağ tutucu kullanılması zorunludur.
Atık suların içerisinde bulunan yağlar (bitkisel ya da hayvansal kökenli) bir süre sonra boruların tıkanmasına neden olmaktadır. Yağ ayırıcı olarak da bilinen yağ tutucular bu yağı, gresi tutarak atık su tesislerine ulaşmasını önler. Zararlı olan yağlar, suda tamamen ya da kısmen çözülmeyen, su ile kararlı bir emülsiyon oluşturmayan ve yoğunluğu 095 gr / cm3 altında olan bitkisel ya da hayvansal yağlardır.
Yağ tutucu, atık yağları yok etmez ya da kimyasal olarak yapısını değiştirmez. Su ve yağın birbirinden ayrılmasını sağlar. Ayrılan yağlar bir depoda tutulurken su yağ tutucu tarafından kanalizasyona gönderilir. Sudan ayrıştırılan yağlar, çeşitlerine ve yağ tutucuların tipine göre bertaraf edilmektedir.
Yağ tutucu, galvaniz kaplamalı saç, paslanmaz çelik ya da çeşitli plastik malzemeler kullanılarak üretilmektedir. Tamamen paslanmaz çelikten üretilen yağ ayırıcılar, uzun yıllar boyu zarar görmez, bozulmaz, çatlamaz ya da kırılmaz. Sorunsuz bir şekilde yağ tutucu kullanılabilir.
Yağ tutucu tarafından toplanan yağlar doğru bir şekilde imha edilmeli ya da doğru kullanılmalıdır. Bunun için kişi güvenilir firmaları tercih etmelidir. Genellikle toplanan yağlar geri dönüşüm tesislerinde sabun ve yakıt gibi maddelere dönüştürülmektedir.
Bitkisel ve hayvansal yağların yoğunluğu sudan küçüktür. Bu durumda atık su ve yağ karışımı sıvı bir yerde, belirli bir süre bekletildiğinde yağlar suyun üzerine çıkmaktadır. Sıvının üzerinde biriken yağ kütlesi, hiç hareket ettirilmeden alındığında altta kalan su yüksek oranda arınmış olacaktır.
Karışımdan yağın ve suyun ayrışabilmesi için gereken süre, karışımın oranına, miktarına ve sıcaklığına bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu süre boyunca karışım mümkün olduğunca hareketsiz kalmalıdır.
Atık su tesisatlarından yağ tutucu içerisine gelen su ve yağ karışımı, akışın kontrol edilmesi ile hareketsiz bir hale getirilir. Karışımın üzerinde biriken yağ ve gres ayrılır. Altta kalan atık ve temizlenmiş su ise kanalizasyona gönderilir.
Yağ tutucu, yağı imha etmez ya da farklı bir maddeye dönüştürmez. Atık yağın belirlenen bölgede birikmesine yağ tutucu yardımcı olur. Bu nedenle belirli aralıklarla yağ tutucuların temizlenmesi gerekmektedir. Bu temizlenme yağ tutucu kullanım şartlarına göre belirli aralıklarla yapılmalıdır. İşlem sırasında katı ve sıvı yağlar depolanan bölgeden alınır.
Yağ tutucuların temizliği mümkün olduğunca sisteme atık su gitmediği zaman yapılmalıdır. Yağların tutucudan alınması, kullanılan yağ tutucuya bağlı olarak manuel, otomatik ya da yarı otomatik olarak yapılabilmektedir. Bu iş ile ilgilenen teknik elemanlar bulunmaktadır.
Yağ tutucu kullanımı zorunlu olan pek çok işletme bulunmaktadır. Bu işletmeler ürünü kullanmadığı takdirde cezaya çarptırılabilmektedir.
Yağ ayırıcı kullanması zorunlu olan yerler:
- Oteller,
- Düğün salonları,
- Tüm restoranlar, fast-food işletmeleri,
- Toplu yemek üreten tesisler,
- Hastane, iş yeri, okul, fabrika mutfakları,
- Gıda tesisleri,
- Alışveriş merkezleri
Bu iş yerlerinde DIN 4040 / DIN EN 1825 standartlarına uygun yağ tutucular kullanılmalıdır. Aksi bir durumda atık suların içerisinde bulunan yağlar boruları tıkamaktadır. Bu durumda çok büyük mali kayıplar yaşanabilir. Ayrıca bu zararlı yağlar sadece işletmeyi değil tüm kanalizasyon sistemini de tıkayabilir. Yağ tutucu kullanmak oluşabilecek zararların önüne geçilmesini sağlar.
